Veiligheid in de Biodanza les (deel 4)

Uit alle teksten over veiligheid blijkt wel een belangrijk focus punt van mij. 

Veiligheid. Voor mij een voorwaarde voor alle vormen van groei, bloei en heling. 

It felt love

How did the rose

Ever open its heart

And gave to this world

All its beauty?

It felt

The encouragement

Of light

Against its being.

Otherwise,

We all remain

Too frightened.

Uit:  “The Gift”

Poems by Hafiz The great Sufi master

Translations by Daniel Ladinsky

Een oefening wel of niet doen

In een Biodanza les moet je niets. Je wordt in een les (net als in het leven) voor uitdagingen gesteld: ga je ze wel of niet aan? De meeste oefeningen kan iedereen op zijn eigen manier doen. Soms voel je weerstand en weet je dat het toch goed is de oefening te doen, soms voel je weerstand en weet je dat het goed is een oefening niet te doen. Je wordt niet beoordeeld en je hoeft ook geen verantwoording af te leggen. Het is gezond om jezelf uit te dagen, het kan heerlijk zijn (en spannend) om je grenzen te verleggen, maar je moet je daarbij niet “verrekken”.  Een oefening per se doen en je “forceren” maakt soms dat je in een kramp schiet, in onzekerheid of in angst. Daardoor duurt het alleen maar langer voor je je weer kunt overgeven. Het is wèl goed om tijdens de hele les in de ruimte te blijven. Ook door te kijken, beleef je een oefening mee. Je kunt voor of na een les, altijd even naar de docent gaan om iets uit te leggen, Misschien over een lichamelijk probleem, of een emotionele pijn die ineens weer voelbaar wordt.

Je lijf respecteren

Warm goed op voor de meer actieve oefeningen. Als het goed is, zit dat ook in de les gebouwd. Bij actieve oefeningen, denk je aan zelfregulatie. Raak je buiten adem, neem dan wat gas terug en herstel even. Na een actieve oefening kun je even rondlopen of een slokje water drinken, maar je blijft wel in de lesruimte. Ook is het soms goed om jezelf na een oefening even aan te raken. Je legt een hand op je hart en/of op je buik. Je geeft jezelf even fysieke bevestiging, omhulling. Soms heb je behoefte aan een ander die je even vasthoudt. Soms wordt dat in de les gevraagd, soms kun je er ook zelf even om vragen.

Een fysiek probleem

Wanneer je een fysiek probleem hebt en niet alle of helemaal geen oefeningen mee kan doen, is het soms toch goed om in de les te zijn. Juist als je lijf uit balans is heb je de groep nodig. Je kunt altijd op een stoel of zelfs liggend even bij de groep zijn. Misschien kun je sommige oefeningen meedoen (strelingen, ontmoetingen, oogcontact, een deelronde…) en ook door er te zijn en te kijken ben je bij de groep. Wees een beetje creatief in het oplossen van dit soort ongemakken. Docenten kunnen je daar heel goed bij helpen. Soms is het juist nodig verbonden te blijven met je wekelijkse groep, en soms juist niet. Voel wat je nodig hebt, er zijn vaak oplossingen voor je behoeften.

Ervaringen: 

Ooit was ik in een workshop over Inner dance (geen Biodanza). Daar danste we emoties. Vreugde, boosheid, verdriet en nog iets. Daar was een zwaar spastische vrouw. Ze koos boosheid. Ze kon maar nauwelijks bewegen. Ik heb nog nooit in mijn leven boosheid zo schitterend zien dansen. Ik stond met tranen in mijn ogen te kijken.

Tijdens de Didactische opleiding van Biodanza in Frankrijk leerde ik een docent kennen die in een rolstoel zat. Ze kon één arm en haar bovenlijf wat bewegen. Ze had ook weinig controle over de spieren in haar gezicht. Maar met wat ze had kon ze alles uitdrukken. Als ik met haar danste vergat ik "de handicap" en waren we gewoon helemaal in de dans. Ze leerde me dat je het leven altijd kunt dansen, hoe dan ook, en met wat je hebt. 

Compacte groep

In een oefening die we een compacte groep noemen (alle deelnemers staan vlak bij elkaar), kun je ervoor kiezen in het midden te zijn, of juist wat meer aan de buitenrand. Voel wat bij jou past op dat moment en luister daarnaar. Je kunt beter aan de rand van de groep je prettig voelen, dan je er midden in gooien en je benauwd, beklemd, of overweldigd voelen. Voel je je tijdens een compacte groep, waarbij je in het midden staat, ineens niet meer prettig daar, stap dan heel zacht en vloeiend wat meer naar de buitenrand. Dat mag. Je mag veranderen. Je behoeften veranderen, je went aan elkaar, je wordt vrijer. Ieder moment is het weer anders, blijf in het moment voelen wat goed voor je is.

Jezelf  “zien” dansen

Omgaan met je innerlijke criticus is soms best lastig. Niet te streng zijn tegen jezelf over dat je zo streng bent tegen jezelf helpt. Erken dat je mogelijk ooit bent uitgelachen, afgekeurd, veroordeeld. Sommige mensen hebben veel gedanst in de vorm van bijvoorbeeld ballet of stijldansen, daar werd je constant bekeken en beoordeeld. Daar was het belangrijk dat het GOED ging. Het kan lastig zijn die oordelende blik los te laten en nu bij Biodanza in het Hier & Nu in de dans te zijn zonder oordelen. Een beetje zacht en vriendelijk zijn helpt. Of je nu vanuit verlegenheid teveel op jezelf let, of vanuit oude danservaringen.

“If you judge people, you have no time to love them.”  Mother Teresa

Experimenteren

Zie een Biodanza sessie als een speeltuin, een atelier, een experiment. Het gaat niet om presteren, verbeteren, veranderen. Het gaat om ervaren, spelen, plezier maken, je open stellen voor contact, in beweging komen. Je bewegingen worden niet beoordeeld of geanalyseerd. Je kunt dus zonder consequenties ervaren hoe het is je te bewegen zonder prestatiedrang.

In een groep is het heel normaal dat niet iedereen je ligt.

Dwing jezelf niet met iedereen te moeten dansen. Sommige mensen liggen je wel en voelen goed, ruiken goed, dansen prettig, daar heb je een klik mee. Met andere niet. Soms duurt het wat langer voor je met die mensen gaat dansen. Soms voelt iemand wanneer je je ogen gesloten hebt ineens wel goed, of juist weer niet. Sommige mensen matchen gewoon niet met je. Dat is normaal, Biodanza is net als het echte leven. Je komt er alles tegen, je voorkeuren, je vooroordelen, je afkeren… Je kunt er mee zijn en ermee experimenteren.

Jezelf soms uitdagen

Soms is het een uitdaging eens te dansen met iemand die je spannend vindt, of waar je een oordeel over hebt. Soms is het goed dat juist niet te doen. Soms is het goed om “nee” te zeggen tegen een oefening en even aan de kant te gaan zitten, soms is het goed een uitdaging die je de bibbers bezorgt juist wel te doen. Biodanza is als het leven. Soms is het moedigste dat je kunt doen “ja” zeggen, en soms is het moedigste dat je kunt doen “nee” zeggen.