Carolina Churba

Gister een dag gedanst en gewerkt met Carolina Churba Doyle uit Zuid-Afrika. Ze is de opleider van Stephen White ( directeur van de Biodanza school Zuid-Nederland)

Alejandro Torro (kleinzoon van Rolando), Carolina en Sergio Cruz

Ze is een geweldig levenslustige vrouw en ze schud je wakker. Ze heeft een heel eigen stijl van lesgeven. Ze gebruikt humor, ze roept je steeds op om wakker te worden, contact te maken, "uit je bubbel" te komen. 

Ook in Biodanza strijden we wel eens over "hoe het hoort" en over "wat echte Biodanza is", zo menselijk. Carolina schud alles weer door elkaar. Ze doet al Biodanza vanaf haar 18e (dat is nu zo'n 35 jaar). Ze heeft heel veel met Rolando samengewerkt en ze heeft haar heel eigen manier gevonden.

Als je denkt dat je iets zeker weet, schudt ze alles door elkaar. Als je weet "hoe het moet", doet zij het anders. Als je binnen de lijntjes kleurt, gaat zij erbuiten. Ze prikkelt, maakt je in de war, stelt je gerust, nodigt je uit, laat je blozen, en omarmt je.

Ze belichaamt Biodanza op de CAROLINA manier en nodigt je daarmee uit te leven op de JIJ manier. Dat is prachtig.

In Biodanza is ze (vind ik) wat de indianen noemen een Heyoka. 

A Heyoka (in Lakota, Heyókȟa, also spelled "Haokah," "Heyokha") is a trickster spirit, a contrarian, jester, satirist or sacred clown. The Heyoka spirit speaks, moves and reacts in an opposite fashion to the people around it.

Dat is niet altijd een dankbare taak. Maar wel onmisbaar. Daarom hou ik van haar. 

SAS

Aspecten van veiligheid in de Biodanzales (deel 6)

Biodanza is zoveel meer dan "gewoon lekker dansen". Het is zo'n diep doordacht en doorvoeld en onderzocht systeem. Dat verdient het in kleine stapjes belicht te worden. 

Een deelronde

Soms houden we bij Biodanza een “deelronde”. Dan zitten we in een kring op de grond en delen we iets over onszelf. We doen dat een beetje op de indianen manier, alsof we een spreek symbool hebben. In die ronde kun je iets vertellen over jezelf, hoe je Biodanza ervaar en over hoe het Nu met je gaat. Er zijn een aantal “spelregels die helpen om deze ronde inspirerend en veilig te maken.

• Je spreekt in IK-taal, je praat alleen over jezelf en vanuit je gevoel
• Je vertelt geen “verhalen” maar deelt iets over wat nu in jou leeft
• Er spreekt steeds 1 persoon tegelijk, alle anderen luisteren en reageren niet
• De luisteraars zijn met al hun aandacht bij de spreker
• We geven elkaar geen adviezen, sussen niet, vergoeilijken niet, “redden” elkaar niet en geven geen commentaar
• We houden wat is gedeeld, binnen de groep en praten er na afloop niet over met anderen
• Je deelt vanuit je hart, misschien dingen die je juist heel spannend vindt om te delen, je geeft het zo het meest echte van jezelf
• De luisteraars kijken en luisteren met liefdevolle aandacht
• Je laat het bij de essentie, vertel geen eindeloze “en toen dit en toen dat” verhalen, zeg waar het echt om gaat
• Je neemt allemaal de verantwoordelijkheid voor je eigen welbevinden
• De docent faciliteert de deelronde

Een deelronde verbindt de groep op een andere manier en dat kan enorm bijdragen aan het gevoel van veiligheid in de groep.

Ik heb een boek geschreven over het deelproces in een cirkel. En alles communicatie aspecten die daarbij komen kijken. Het is nog niet uitgegeven, maar ik denk erover om het online te gaan verkopen. Communicatie in een cirkel is oud, helend en heel bijzonder. 

De Intimiteit bij Biodanza

De intimiteit is gebonden aan deze plaats en deze “spelregels”. Iemand zei ooit tegen me: “Biodanza is houwen (van) zonder trouwen. Je kunt genieten, contact maken, intimiteit toelaten, potentieel in jezelf opnieuw wakker maken en stimuleren, maar wel binnen die veilige ruimte. Er zitten geen consequenties aan vast. Wel is het schitterend wanneer je je opnieuw wakker gemaakte gevoelens en je vermogen om lief te hebben ook integreert in je leven, zo groei je als mens.

Mannen vinden andere dingen spannend dan vrouwen

Van mannen hoor ik dat ze dit bij Biodanza soms spannend vinden:

• Het is soms lastig als ik met een andere man ga dansen. Ik ben dat niet gewend, eerst voelde dat heel eng en gek, nu vind ik het fijn om me te verbinden met andere mannen.
• In het begin was ik bang dat ik zomaar op iedereen verliefd zou worden, nu is mijn hart meer open, zonder dat ik met iedereen ineens iets wil.
• Ik was bang dat ik een erectie zou krijgen als ik heel fijn danste met een vrouw of haar aanraakte, nu heb ik veel meer vertrouwen in mijn eigen reactie op vrouwen, en als het gebeurt, dan laat ik het gewoon voor wat er is, ik hoef er niets mee, trek me desnoods even terug, neem wat meer afstand
• Ik vind heel expressief dansen, of gezien worden in hoe ik beweeg eng
• Soms schrik ik van mijn eigen gevoel, oud zeer, emoties
• Soms schrik ik ook van mijn eigen uitbundigheid, verlangens, behoefte aan plezier en contact
• Ik vind het lastig om iemand te vragen, ik ben bang dat ik niet gevraagd word

Van vrouwen hoor ik dat ze dit bij Biodanza soms spannend vinden:

• Ik vond het eng om ook intiem te zijn met andere mannen, en niet alleen met mijn eigen man. Eerst dacht ik dat dat niet mocht, nu ontdek ik steeds meer dat het iets heel natuurlijks is en dat ik gewoon plezier kan hebben zonder dat ik “gevaar” loop
• Ik durfde in het begin niet zo goed mijn grenzen aan te geven, nu wel en daardoor heb ik veel meer plezier
• Ik vind heel expressief dansen, of gezien worden in hoe ik beweeg, eng
• In heb nooit geweten dat ik een vrouwenlijf mooi en prettig vind om te zien en te voelen, nu geniet ik ook meer van mijn eigen lichaam, doordat ik zie hoe mooi de andere vrouwen zijn als ze zich op hun gemak voelen
• Sommige mannen vind ik “eng”. Soms blijft dat zo, soms verandert dat ook. Ik vertrouw veel meer op mijn eigen kracht, durf meer te kiezen voor wat ik fijn vind
• Soms schrik ik van mijn eigen gevoel, oud zeer, emoties
• Soms schrik ik ook van mijn eigen uitbundigheid, verlangens, behoefte aan plezier en contact
• Ik vind het eng om mijn heupen echt vrij te bewegen
• Ik vind het lastig om iemand te vragen, ik ben bang dat ik niet gevraagd word

Doordat Biodanza met gevoelige aspecten werkt als: contact, nabijheid, intimiteit, zijn duidelijke afspraken en vertrouwen in je vermogen grenzen aan te geven essentieel om je veilig te voelen en zo te kunnen groeien.

Je eigen maat

Wanneer je langere tijd Biodanza beoefent, ontwikkel je je vermogen om je eigen maat te houden. Je voelt wat voor jou wel en niet goed is, je luistert daarnaar, je reageert daarop. Tegelijk verruim je je vermogen om te geven en te ontvangen op een heel natuurlijke manier. Altijd in contact met het meest echte in jou. En daar weet je precies wat je eigen maat is.

Veel danstechniek/ervaring

Ik heb gedanst vanaf mijn vierde jaar, vooral ballet. Maar ook jazzballet, stijldansen, Latijn, rock & roll, aerobics, beatballet enzovoort. In het Biodanza proces heb ik daar ook last van gehad. Ik was gewend te streven naar “mooi”, naar “goed”, techniek, “de vorm”. Bij Biodanza gaat het niet om techniek. Het gaat om je vermogen je authentiek en vrij uit te drukken. Nu in mijn eigen wekelijkse groepen zie ik ervaren dansers, wanneer ze onzeker zijn, vluchten in “de vorm”. Ze gaan pasjes doen, trucjes, technieken die ze kennen. Ze zoeken de hun bekende veiligheid op. Maar Biodanza nodigt uit tot vrijheid, tot expressie, tot natuurlijkheid. In het begin lijkt dat eng. Maar eigenlijk is er niets dat veiliger is dan die vrijheid. Toch merk ik steeds weer dat mijn innerlijke balletmeisje in mij af en toe de kop opsteekt en teveel haar best doet. Bij een buitenlandse leraar die ik erg bewonder, als ik inval voor een andere docent, in mijn eigen groep als ik een voor mij spannende oefening voordoe. Het blijft een uitdaging in Biodanza niet je best te doen, vooral niet je best te doen, de techniek te laten varen en oorspronkelijk, natuurlijk en echt te dansen.

Pina Bausch (danser en choreograaf)

"The Dancer believes that his art has something to say which cannot be expressed in words or in any other way than by dancing... there are times when the simple dignity of movement can fulfill the function of a volume of words. There are movements which impinge upon the nerves with a strength that is incomparable, for movement has power to stir the senses and emotions, unique in itself. This is the dancer's justification for being, and his reason for searching further for deeper aspects of his art." 

Doris Humphrey, 1937 

Schrijven en dansen

Een ontdekkingsmoment

Schrijven is mijn lieve liefde. Het bracht me tot hier. Tot dichter bij mijn gevoel dan ik ooit was. Schrijvend spring ik van de oever. De stromende rivier van ervaringen in. Schrijven is mijn boot, mijn vlot, mijn reddingsvest. Soms op dat schrijvend vlot raak ik even vast in de wallenkant tussen riet, tussen boomwortels. Tussen angst of aarzeling. Dan duw ik me schrijvend of dichtend af. Tot ik weer mee kan gaan met wat er is. Schrijven is drijven. Maar soms is het ook  onderdompelen. Een peilloze diepte induiken. Me overgeven aan mijn eigen waarachtigheid. 

Dansen is anders. Dansen is de rivier ingaan zonder vlot, zonder reddingvest, zonder boot. Dansen is leren leven in de rivier, naakt, zonder hulpmiddelen. Een met je ware natuur, zoals het nu is, zo is het. 

Ik durf nog lang niet altijd zonder boot. Soms dans ik, spring ik midden in het hart van het moment. Soms schrijf ik, soms peddel ik even, rust ik uit, vat ik moed. Vraag ik mezelf wat ik nodig heb, waar ik ben. Ik wil graag leren volkomen vrij te dansen. Het is iets echt's, dat ik heel graag doe. 

En schrijven is mijn eerste liefde. Het is mijn troost, mijn knuffellap, mijn teddybeer. Misschien wordt ooit alles één. Dicht ik op de dansvloer in de armen van een heel waarachtig ogenblik. Misschien dans ik steeds vaker op papier. Durf ik ook schrijvend alsmaar remmen los te gooien. 

Misschien…

Maar zover is het nu nog niet. Nu is het zo: Soms spring ik. Soms peddel ik. Soms zit ik vast in de kant. Soms verdrink ik bijna in een moment. Soms ben ik helemaal heel & nu en hier. De kunst is mezelf niet te dwingen meer te zijn dan ik nu ben. De kunst is te omarmen wat ik nu ben. 

En nu ben ik soms bang en soms helemaal in mijn Sas

Even bijkomen

Ik heb een prachtige training achter de rug met Antonio Sarpe. Hier vind je zijn website. 

Hij gaf een module van zijn training Continued Learning in de Biodanza school Zuid-Nederland. Heel waardevol, gestructureerd en helder. Hij weet alle oefeningen heel mooi te ontleden en in stapjes te laten ervaren. Waardoor je ze veel meer kunt beleven. 

Zoals gewoonlijk heb ik bladzijden vol aantekeningen. Die ben ik aan het ordenen en uitwerken. Dus ik heb even een Blog bijkom momentje nodig. Nog een paar dagen typen en ordenen en dan schrijf ik hier weer verder! 

Tot die tijd een tip van Rumi, die heel goed paste bij de aanpak van Antonio. 

Aspecten van veiligheid in de Biodanzales (deel 5)

Ik ga weer verder met de aspecten van veiligheid die je in een Biodanza les kunt tegenkomen....

Kiezen en gekozen worden.

Kiezen en gekozen worden is een spannend aspect van Biodanza.

• Je kunt gekozen worden door iemand waarmee je niet wilt dansen: ga je dan die uitdaging aan, durf je nee te zeggen of zet je je er over heen?
• Je kunt niet gekozen door iemand waarmee je heel graag wilt dansen: voel je je dan afgewezen of neem jij dan initiatief?
• Soms wil je heel graag met iemand dansen en durf je dat niet rechtstreeks te vragen of te laten merken en dan ontdek je dat je steeds “toevallig” bij de ander in de buurt gaat dansen in de hoop dat die je zal vragen of uitnodigen. Maar wat houd je tegen om zelf initiatief te nemen?
• Soms heb je angst om niet gekozen te worden en over te blijven, niet gewild te zijn. Neem je dan zelf initiatief, of vind je dat te eng en blijf je toch afwachten?
• Soms wordt er een oefening voorgesteld die je wel zou willen doen maar dan alleen met iemand bij wie je je heel veilig voelt. Durf je daar duidelijk in te zijn? Wanneer je je niet veilig voelt bij de persoon die de oefening met je wil doen, kun je de oefening soms beter niet doen. Wanneer je je “eroverheen” zet, doet dat je soms meer schade dan goed. Je mag vragen en uitkomen voor wat je werkelijk voelt en wilt. Sommige mede dansers kunnen je echter enorm verrassen. Iemand tegen wie je weerstand voelt of waarover je een vooroordeel hebt kan verrassend prettig zijn om een oefening mee te doen. Het blijft een kwestie van experimenteren, opmerkzaam zijn en eerlijk zijn, naar je zelf en de ander.

Chemie.

Het is heel normaal dat je met de ene persoon een betere klik hebt dan met de ander. Soms heb je ook verschillende soort klikken met iedereen. Met de ene persoon kun je heerlijk kletsen, bij de andere persoon is het heel veilig om stil te zijn, met weer een ander kun je heel gemakkelijk een gezamenlijk ritme vinden, een ander is prettig om in de ogen te kijken en weer een ander voelt prettig om vast te houden of veel plezier mee te maken of heel expressief te zien. Bij sommige personen voel je heel veel aantrekkingskracht, bij anderen heel weinig. Je hoeft niet alles met iedereen te hebben. Accepteer het gewoon zoals het is. Het is geen punt als het geen punt is.

Kleine stapjes.

Wat betreft je ontwikkeling, het vrijer worden, het contact aangaan, het laten zien wie je bent en wat je wilt is het helemaal oké om kleine stapjes te zetten. Zet je innerlijke deur op een klein kiertje, Zet hier en daar wat voelsprietjes uit en kom tevoorschijn in kleine stapjes. En als je schrikt kun je altijd weer een stapje terug doen.

Als “stel” Biodanza doen.

Wanneer je met je levenspartner Biodanza doet in dezelfde groep, is dat een extra uitdaging. Zowel voor jezelf, als voor de groep. Hoe vrij durf je te zijn in het bijzijn van je partner? Hoeveel ruimte durf je elkaar te geven ten aanzien van contact, intimiteit en plezier ervaren met anderen? Dans je veel met elkaar of juist weinig? Hoe ga je om met je seksualiteit, naar elkaar en naar anderen? Het is belangrijk dat je je als stel wel goed afstemt op de groep, ook echt contact met anderen aangaat en niet te veel de veiligheid bij elkaar zoekt. Het is voor de groep niet fijn wanneer je enorm gaat staan zoenen in een les, maar het is voor jezelf soms niet fijn teveel in je hoofd te zitten en “op te letten”. Het blijft een extra uitdaging, waarbij afstemmen, fijngevoelig zijn, open staan voor de groep, elkaar de ruimte geven, allemaal belangrijk zijn.

Kussen, zoenen, tongzoenen.

In een Biodanza sessie worden wel eens kussen op de wang en soms in een gevorderde groep wel eens een kus op de mond uitgewisseld. Soms in een zeer gevorderde groep zoals in de docenten opleiding, wordt wel eens gezoend in een compacte groep. Het is belangrijk te beseffen dat dit laatste een zeer gedifferentieerde liefkozing is en dat dit niet betekent dat iedereen moet kussen en moet worden gekust. Zo’n kus ontstaat in de vervoering van aantrekkingskracht en dit “klopt” alleen wanneer het wederkerig en in feedback is met elkaar en met de groep. Bij de kus waarbij alles klopt is het de bedoeling dat men naar elkaar toekomt. Het stelen van een kus is ontoelaatbaar binnen Biodanza. In gevorderde wekelijkse groepen worden wel kussen op de wang uitgewisseld, tongzoenen is wat mij persoonlijk betreft meer iets dat buiten de Biodanza sessie hoort. Rolando zei “bij Biodanza kun je honger krijgen, je eet thuis”, en dat lijkt me een prima aanwijzing dat de sensualiteit en seksualiteit wel gewekt worden maar niet volledig wordt uitgeleefd in een sessie. Vooral bij de aanwezigheid van “paren” in een groep is het belangrijk hier zorgvuldig mee om te gaan. Biodanza is geen setting om je verliefdheid en verlangen vrij uit te leven. Het is essentieel dat je altijd in contact bent, met jezelf, de ander, de groep en het proces waarin je je met elkaar bevindt. Het is steeds de kunst te leren inter-persoonlijk contact te reguleren, afgestemd op je eigen behoeften en grenzen, in contact met de groep waar binnen je je bevindt.

Zoveel intimiteit.

Een leerling van me kwam eens naar me toe en zei dat ze in de Biodanza les meer intimiteit beleefde dan in haar dagelijkse leven en dat het haar verwarde. Dat aanbod van contact, nabijheid, aanraking, intimiteit kan inderdaad verwarrend zijn. In een les ben je soms intiemer met mensen dan je in je dagelijkse leven gewend bent, ook al ken je je medeleerlingen minder lang of minder goed. In je dagelijkse leven ben je misschien alleen zo close met mensen waarmee je een intieme relatie hebt, maar in de les doe je oefeningen met iedereen. Daardoor kun je in verwarring raken. We zijn zoveel vrije intimiteit niet gewend. Bij Biodanza horen spelregels, duidelijke afspraken, het is een veilige ruimte waar binnen je je kunt openen voor contact, maar dat contact is niet grenzeloos. Belangrijk is het dat je steeds heel goed blijft letten op je eigen gevoel. Je mag je fysiek ook weer terugtrekken, je mag grenzen aangeven, je kunt “ho” zeggen. Ga nooit over grenzen omdat je de ander wilt “sparen”. Eerlijkheid en echtheid zijn essentieel. Steeds afstemmen met jezelf en de ander in het moment is heel belangrijk.

En je relatie thuis dan?

Wanneer je een relatie hebt en alleen jij begint aan een transformatieproces, dan zal dat ook invloed hebben op je relatie. Soms wordt je je door Biodanza bewust van gemis. Dat kan pijnlijk en confronterend zijn. Soms wordt er iets in je wakker gemaakt… en wat doe je daar dan in je leven mee? Het is heel belangrijk dat je het ontdekte en geleerde kunt integreren in je leven, maar dat kan een heel proces zijn. Misschien wil de ander mee-leren-ontdekken, maar misschien is de ander ook bang of ongerust. Het is goed zo nu en dan een deelronde in je wekelijkse groep te doen en te delen wat er in jezelf allemaal gebeurt en welke impact dat heeft. In sommige gevallen is het aan te raden een therapeut te zoeken om dieper onderzoekswerk en heling mogelijk te maken. 

Seksuele voorkeur & geaardheid.

Biodanza heeft geen oordelen over je seksuele voorkeur en geaardheid. Groepen zijn gemengd. Er dansen heteroseksuele mannen en vrouwen, homoseksuele mannen en vrouwen, er kunnen transgenders, metroseksuelen (heteroseksuele mannen met vrouwelijke trekken), travestieten en androgyne personen mee dansen. Biodanza heeft geen "goed of fout", "natuurlijk of afwijkend" of andere oordelen over seksuele voorkeuren en geaardheid. Er wordt niet speciaal aandacht besteed aan wat je bent en hoe je zou moeten zijn. Het belangrijkste is veiligheid, respect, het zorg dragen voor elkaars veiligheid en ontwikkeling. Er zijn wel eens oefeningen speciaal voor mannen of speciaal voor mannen. De meeste docenten zullen bij een vrouwendans, iedereen uitnodigen die zich vrouw voelt en bij mannendansen, iedereen die zich man voelt. Er zijn dansen van Yang en Yin waarbij iedereen de meer mannelijke en vrouwelijke aspecten in zichzelf bewust kan worden en kan voelen. Mits je de groepsleden met respect benadert is iedereen bij Biodanza welkom. 

Gedifferentieerde en ongedifferentieerde liefde

Aspecten van Affectiviteit

Ons potentieel van Affectiviteit is de capaciteit tot het ervaren van liefde, solidariteit, generositeit, een gevoel van erbij te horen en van verwantschap. Het is het vermogen tot scheppen van eenheid, van het zich betrokken voelen bij het leven. Voor Rolando Toro, is affectiviteit de “intelligentie van de soort”. Het is het geven en ontvangen van tederheid en liefde. Het genieten van vriendschap, het delen met elkaar en het respecteren van elkaar. Affectie is onze natuurlijke mogelijkheid tot liefhebben en genegenheid ervaren. Met behulp van affectiviteit identificeren we ons met andere mensen en zijn we in staat om hen te begrijpen, lief te hebben, te beschermen en indien nodig ook te begrenzen en onszelf te verdedigen.

Each contact with a human being is so rare, so precious, 

one should preserve it. - Anais Nin

Indicatoren voor affectiviteit zijn het vermogen om:

• Je empathisch met mensen te kunnen identificeren (die mens te voelen als een deel van jezelf)
• Tederheid voor anderen te voelen
• Je oprecht uit te kunnen drukken en open kunnen communiceren
• Affectie kunnen geven en ontvangen
• Je in te spannen voor het welzijn van anderen
• Jezelf te geven
• Naar anderen luisteren
• Andere mensen op waarde te schatten
• Met mensen verbonden te zijn zonder onderscheid op basis van ras of andere vormen van verscheidenheid

Zowel het vermogen tot gedifferentieerde liefde (gericht op 1 persoon) als ongedifferentieerde liefde (gericht op de mensheid) wordt in de lessen wakker gemaakt.

Affectiviteit is een uiting van de identiteit. Mensen met een zwakke identiteit zijn niet goed in staat om lief te hebben; ze zijn bang voor verscheidenheid en hun banden met andere mensen zijn sneller defensief. Voor het ontwikkelen van affectiviteit is het dus van belang ook de identiteit te ontwikkelen. Rolando ziet de affectiviteit als de basis van alle vormen van intelligentie. “De genialiteit van de soort is niet gelegen in zijn intelligentie, maar in zijn affectiviteit ten opzichte van tolerantie, mededogen, vriendschap en liefde”.

Persoonlijk

Ik heb veel over affectiviteit geleerd en over mijn vermogen tot ongedifferentieerde liefde van Frans Konijn (de man van Miranda van Keulen - mede directeur van de Biodanza school Amsterdam). Hij danste mee in opleiding en ik ben dol op hem. In het begin van de opleiding was het alsof het paradijs van liefde en contact voor me open ging. Maar heel vaak voelde ik me ook schuldig. Ik was gewend aan gedifferentieerde liefde. Je houdt van je man en daar ben je intiem mee en verder ben je voorzichtig. Door Biodanza opende die beperkende gedachte zich. Ik merkte dat ik liefde kon voelen voor veel mensen. Ik vond het fijn met andere mannen te dansen, maar ook met andere vrouwen. Achteraf voelde ik me dan soms heel schuldig. Want ik ben dol op mijn eigen man.

Op een keer vertelde ik over mijn onzekerheid aan Frans en hij vertelde me het verhaal van de donsjes. Een sprookje over affectie van Claude Steiner. Het gaat over de kracht van ongedifferentieerde liefde. Alles in mij zei JA tegen dit verhaal. En daarna stond ik me toe mijn hart verder te openen voor meer mensen (wat ook betekent dat ieder paar, samen zijn eigen grenzen onderzoekt en op elkaar afstemt, want ook dat is affectie). Je kunt het verhaal op mijn site downloaden. HIER. 

Het heet op mijn site een sprookje over affectie. Ik heb het een beetje hertaald vanuit het origineel. Voel je vrij om het naar hartenlust te verspreiden. Want.....

What the world needs now is love sweet love...

Sas

Ontmoetingen

Een echt moment

Het leven draait

Om echte momenten

Soms zijn ze er

Soms niet

Achteraf lijken het

Wonderen

Van te voren

Kun je ze niet

Bedenken

Want

Hoe maak je ze

Waar zijn ze voor

Waar haal je ze

Vandaan

Wie kent

Het geheim

Van

Een echt moment

Een ding weet ik zeker

Het gaat om contact

Er staat iemand voor je

Je slaat je ogen op

En vindt de ander

In die ene oogopslag

Dan wordt je stil

Je kijkt

Zonder denken

Zonder oordeel

Zonder zoektocht

Onbevangen

Als een kind

En soms

Kan het gebeuren

Dat de ander

Net zo kijkt

Als jij

Ineens is er

Her-kenning

Erkenning

Onbevangen openheid

Je ervaart de waarde

Van een ander mens

En dan

Gebeurt er iets

Speciaals

Ik noem het

Een wonder

Iets onverklaarbaars

Iets moois

Je leeft op

Je wordt wakker

Naar de ander

Die voor je staat

En die ander

Beleeft hetzelfde

Maar dan

Op zijn eigen

Manier

En dan is er

Contact

Een verbinding

Je weet het

Ik besta

Omdat jij bestaat

Jij bestaat

Omdat ik besta

En dan

Is al het andere

Overbodig

Attracties

Geschenken

Verre reizen

Rijkdom

Aanzien

Of

Opofferingen

Kunnen hier

Nooit tegenop

Want in het leven

Draait alles om

Echte momenten

Ervaringen

Van echt contact

Momenten

Die zeggen

Ik sta hier voor je

En ik hou van jou

En jij van mij

Zonder geluid

Zonder poespas

Zonder reden

Gewoon

Om alles

En

Om niks

Veiligheid in de Biodanza les (deel 4)

Uit alle teksten over veiligheid blijkt wel een belangrijk focus punt van mij. 

Veiligheid. Voor mij een voorwaarde voor alle vormen van groei, bloei en heling. 

It felt love

How did the rose

Ever open its heart

And gave to this world

All its beauty?

It felt

The encouragement

Of light

Against its being.

Otherwise,

We all remain

Too frightened.

Uit:  “The Gift”

Poems by Hafiz The great Sufi master

Translations by Daniel Ladinsky

Een oefening wel of niet doen

In een Biodanza les moet je niets. Je wordt in een les (net als in het leven) voor uitdagingen gesteld: ga je ze wel of niet aan? De meeste oefeningen kan iedereen op zijn eigen manier doen. Soms voel je weerstand en weet je dat het toch goed is de oefening te doen, soms voel je weerstand en weet je dat het goed is een oefening niet te doen. Je wordt niet beoordeeld en je hoeft ook geen verantwoording af te leggen. Het is gezond om jezelf uit te dagen, het kan heerlijk zijn (en spannend) om je grenzen te verleggen, maar je moet je daarbij niet “verrekken”.  Een oefening per se doen en je “forceren” maakt soms dat je in een kramp schiet, in onzekerheid of in angst. Daardoor duurt het alleen maar langer voor je je weer kunt overgeven. Het is wèl goed om tijdens de hele les in de ruimte te blijven. Ook door te kijken, beleef je een oefening mee. Je kunt voor of na een les, altijd even naar de docent gaan om iets uit te leggen, Misschien over een lichamelijk probleem, of een emotionele pijn die ineens weer voelbaar wordt.

Je lijf respecteren

Warm goed op voor de meer actieve oefeningen. Als het goed is, zit dat ook in de les gebouwd. Bij actieve oefeningen, denk je aan zelfregulatie. Raak je buiten adem, neem dan wat gas terug en herstel even. Na een actieve oefening kun je even rondlopen of een slokje water drinken, maar je blijft wel in de lesruimte. Ook is het soms goed om jezelf na een oefening even aan te raken. Je legt een hand op je hart en/of op je buik. Je geeft jezelf even fysieke bevestiging, omhulling. Soms heb je behoefte aan een ander die je even vasthoudt. Soms wordt dat in de les gevraagd, soms kun je er ook zelf even om vragen.

Een fysiek probleem

Wanneer je een fysiek probleem hebt en niet alle of helemaal geen oefeningen mee kan doen, is het soms toch goed om in de les te zijn. Juist als je lijf uit balans is heb je de groep nodig. Je kunt altijd op een stoel of zelfs liggend even bij de groep zijn. Misschien kun je sommige oefeningen meedoen (strelingen, ontmoetingen, oogcontact, een deelronde…) en ook door er te zijn en te kijken ben je bij de groep. Wees een beetje creatief in het oplossen van dit soort ongemakken. Docenten kunnen je daar heel goed bij helpen. Soms is het juist nodig verbonden te blijven met je wekelijkse groep, en soms juist niet. Voel wat je nodig hebt, er zijn vaak oplossingen voor je behoeften.

Ervaringen: 

Ooit was ik in een workshop over Inner dance (geen Biodanza). Daar danste we emoties. Vreugde, boosheid, verdriet en nog iets. Daar was een zwaar spastische vrouw. Ze koos boosheid. Ze kon maar nauwelijks bewegen. Ik heb nog nooit in mijn leven boosheid zo schitterend zien dansen. Ik stond met tranen in mijn ogen te kijken.

Tijdens de Didactische opleiding van Biodanza in Frankrijk leerde ik een docent kennen die in een rolstoel zat. Ze kon één arm en haar bovenlijf wat bewegen. Ze had ook weinig controle over de spieren in haar gezicht. Maar met wat ze had kon ze alles uitdrukken. Als ik met haar danste vergat ik "de handicap" en waren we gewoon helemaal in de dans. Ze leerde me dat je het leven altijd kunt dansen, hoe dan ook, en met wat je hebt. 

Compacte groep

In een oefening die we een compacte groep noemen (alle deelnemers staan vlak bij elkaar), kun je ervoor kiezen in het midden te zijn, of juist wat meer aan de buitenrand. Voel wat bij jou past op dat moment en luister daarnaar. Je kunt beter aan de rand van de groep je prettig voelen, dan je er midden in gooien en je benauwd, beklemd, of overweldigd voelen. Voel je je tijdens een compacte groep, waarbij je in het midden staat, ineens niet meer prettig daar, stap dan heel zacht en vloeiend wat meer naar de buitenrand. Dat mag. Je mag veranderen. Je behoeften veranderen, je went aan elkaar, je wordt vrijer. Ieder moment is het weer anders, blijf in het moment voelen wat goed voor je is.

Jezelf  “zien” dansen

Omgaan met je innerlijke criticus is soms best lastig. Niet te streng zijn tegen jezelf over dat je zo streng bent tegen jezelf helpt. Erken dat je mogelijk ooit bent uitgelachen, afgekeurd, veroordeeld. Sommige mensen hebben veel gedanst in de vorm van bijvoorbeeld ballet of stijldansen, daar werd je constant bekeken en beoordeeld. Daar was het belangrijk dat het GOED ging. Het kan lastig zijn die oordelende blik los te laten en nu bij Biodanza in het Hier & Nu in de dans te zijn zonder oordelen. Een beetje zacht en vriendelijk zijn helpt. Of je nu vanuit verlegenheid teveel op jezelf let, of vanuit oude danservaringen.

“If you judge people, you have no time to love them.”  Mother Teresa

Experimenteren

Zie een Biodanza sessie als een speeltuin, een atelier, een experiment. Het gaat niet om presteren, verbeteren, veranderen. Het gaat om ervaren, spelen, plezier maken, je open stellen voor contact, in beweging komen. Je bewegingen worden niet beoordeeld of geanalyseerd. Je kunt dus zonder consequenties ervaren hoe het is je te bewegen zonder prestatiedrang.

In een groep is het heel normaal dat niet iedereen je ligt.

Dwing jezelf niet met iedereen te moeten dansen. Sommige mensen liggen je wel en voelen goed, ruiken goed, dansen prettig, daar heb je een klik mee. Met andere niet. Soms duurt het wat langer voor je met die mensen gaat dansen. Soms voelt iemand wanneer je je ogen gesloten hebt ineens wel goed, of juist weer niet. Sommige mensen matchen gewoon niet met je. Dat is normaal, Biodanza is net als het echte leven. Je komt er alles tegen, je voorkeuren, je vooroordelen, je afkeren… Je kunt er mee zijn en ermee experimenteren.

Jezelf soms uitdagen

Soms is het een uitdaging eens te dansen met iemand die je spannend vindt, of waar je een oordeel over hebt. Soms is het goed dat juist niet te doen. Soms is het goed om “nee” te zeggen tegen een oefening en even aan de kant te gaan zitten, soms is het goed een uitdaging die je de bibbers bezorgt juist wel te doen. Biodanza is als het leven. Soms is het moedigste dat je kunt doen “ja” zeggen, en soms is het moedigste dat je kunt doen “nee” zeggen.

Veiligheid in de Biodanza les (deel 3)

Een vervolg op de teksten over veiligheid.

In Biodanza bestaan veel contact oefeningen, die vragen om extra aandacht voor veiligheid. Zo kan iedere deelnemer helen en langzamerhand weer vitaal, compleet, spontaan, levendig en open voor contact worden. Dit werkt door in je dagelijks leven.

Aanraking

Contact maken doe je altijd in feedback. Eerst raak je de ander heel voorzichtig aan. Voel je van de ander een non-verbaal “ja”, en dan kun je meer contact maken. Je kunt bij aanrakings-oefeningen ook met je handen aangeven of je steviger aangeraakt wilt worden of juist lichter, zachter. Dat doe je door het met je eigen handen over de handen van de ander (zonder woorden) voor te doen. Je kunt de handen van een ander ook weghalen van een plek die je niet wilt delen, dat is altijd helemaal oké om te doen. Niemand weet wat de aanrakingsgeschiedenis van de ander is, en het is belangrijk dat Biodanza helpt die te helen, te herstellen. Daarvoor is veiligheid essentieel.

Strelingsoefeningen

Strelingen zijn belangrijk bij Biodanza. Rolando zei: “wanneer je kunt strelen, kun je liefhebben”. Een streling hoort vol affectiviteit te zijn, veilig, aandachtig, teder, onschuldig. Je geeft een streling met alle liefde, voorzichtigheid en zachtheid die je in je hebt. Je streelt het meest kostbare dat er bestaat, een ander mens. Strelingen geef je altijd met de vlakke hand. Je streelt alleen het deel dat wordt aangegeven in de oefening. (de handen, de haren, de rug, enzovoort) Zo is het voor de ontvanger heel duidelijk en veilig en kan die zich overgeven aan de oefening, zonder waakzaam te hoeven zijn en te denken: “help, wat gaat er nu weer gebeuren”? Niet masseren of kriebelen, alleen met de vlakke hand en met al je aandacht een rustige streling geven.

“It's not how much we give but how much love we put into giving.” 

― Mother Teresa

Ontmoetingen

Ontmoetingen komen voor in iedere Biodanza les, ze vormen een essentieel onderdeel van de lessen. De meest voorkomende oefening is die van de ontmoeting van de handen en de ogen. Ook daarbij is aandachtigheid en fijngevoeligheid essentieel. Bij een ontmoeting begin je met het maken van oogcontact. Dan reik je naar elkaars handen en dan loop je naar elkaar toe. Dan pak je elkaars handen en kom je zo dichtbij als goed voelt. Soms is er een omhelzing, soms houd je alleen de handen vast.  Je benadert elkaar nooit van achteren, omdat je dan niet kunt zien of de ander je wil ontmoeten. Om de ontmoeting af te ronden, neem je weer wat afstand, je maakt je los uit de eventuele omhelzing en stapt wat achteruit. Met handen en ogen neem je afscheid en dan draai je je een beetje opzij weg, zodat je iemand niet de rug, maar meer je zijde toekeert, dat is wat geleidelijker. Eventueel leg je even je handen op je hart en sluit je even je ogen, tot je klaar bent voor een nieuwe ontmoeting. Wil je even geen ontmoetingen, dan houd je je ogen gesloten en sta je even zo met je handen op je hart. Dan weten de andere deelnemers dat deze persoon is even niet open is voor een ontmoeting.

Een kus(je)

Soms worden er in Biodanza lessen wel eens spontane kussen gegeven. Meestal is dat een spontane kus op de wang. Dat gebeurt ook steeds in feedback. De ene persoon biedt de ander de wang aan, de ander kust die dan zachtjes. Dan kun je jouw wang aanbieden en kust de ander jou op de wang. Een kus wordt nooit opgedrongen. Soms, als je iemand een kus wilt geven, kun je dichterbij komen. Als de ander geen wang aanbiedt, geef je geen kus. Zo blijft het veilig en plezierig voor iedereen. Kussen is alleen leuk als het wederzijds is.

Aangeven wat je niet wilt, maar ook aangeven wat je wel wilt! Met wie doe je een oefening?

Laten zien wat je graag wilt, waarnaar je verlangt kan heel spannend zijn. Afstappen op degene waar je graag mee wilt dansen kan heel bloot voelen. Iedereen ziet waar jouw voorkeur naar uitgaat. Toch is het enorm verruimend om dat wel te doen. Je mag verlangen, je mag willen, je mag je kans pakken en een oefening met degene doen naar wie je hart op dat moment uitgaat. Soms is er een oefening die je wel wilt doen, maar alleen met iemand waarbij je je erg op je gemak voelt. Luister dan naar je eigen behoefte. Een spannende oefening doen met een persoon waarbij je je niet op je gemak voelt, kan te spannend worden. Dat is zonde van de ervaring. Misschien vind je de hele oefening dan niet fijn meer, alleen door die ervaring. Doe een oefening eventueel niet als er niet iemand is waarmee je je op je gemak voelt. Soms is dat beter. Vergeet niet dat mensen met wie je nooit danst, verrassend fijn kunnen zijn om mee te dansen! Laat je zo nu en dan dus ook verrassen.

Na een spannende oefening, wanneer je iets emotioneels hebt ervaren of je jezelf hebt uitgedaagd kun je iemand om een omhelzing vragen. Vaak stelt een docent dat ook voor. Je kunt altijd afstappen op een persoon en non-verbaal om een omhelzing vragen. Even ontvangen worden, vastgehouden worden, een veilige omhulling zoeken.

Na de oefening elkaar even non-verbaal bedanken, bevestigen, afscheid nemen

Loop na een oefening niet zomaar weg bij iemand. Neem altijd even non-verbaal afscheid. Geef even erkenning voor wat je samen hebt beleefd. Dat kan een knikje zijn, de handen even drukken, een knipoog, een kus, een omhelzing, een glimlach, een handkus, het leggen van je hand op je hart. Wat bij jou past, in dat moment.

“Let us always meet each other with a smile, 

for the smile is the beginning of love.”  - Mother Teresa

Wordt vervolgd...