Voorproefjes van de schooltheorie (21 & 22 - muziek en muzikale semantiek)

21 De muziek in Biodanza & 22 Muzikale semantiek

Vivencia gedicht van sas 

Music to caress your soul

When there’s nothing else left, there’s always music

Music to me is God whispering to my soul

It’s like being held, being caressed by love itself

The sweetness of great lyrics are like love letters

Send to me from the most pure well in the universe

The art of life flowing through my heart

The melody of a true artist can rock my heart to the most peaceful bliss

So when there’s nothing else left, there’s always music

To caress your soul into being alive again

If I where a brave artist I would sing for you

But I am to shy; I wait for courage and inspiration

In the meantime I send you my favorite musical caresses

I hope they are sweet enough for your soul to start singing

I hope they are tender enough for your heart

To find again comfort, peace and new born happiness

Muziek vormt samen met de beweging en Vivencia (het ervaren), de kern van Biodanza

De muziek in Biodanza is heel belangrijk. De muziek keuze staat centraal in het welslagen van elke Biodanza les of Biodanza workshop. Het ontwikkelen van de vaardigheid en de kunst om muziek te kiezen bij een bepaalde oefening, serie oefeningen en specifieke groep is één van de belangrijkste vaardigheden van een docent.

Muziek, bewegen, emoties en Vivencia werken steeds op een bijzondere manier samen

1. Muziek. Elke oefening van Biodanza gaat vergezeld van specifieke muziekstukken die de expressie van onszelf vergemakkelijken en die op een intense manier de emoties en de gevoeligheid voor het bestaan stimuleren. Muziek is een universele taal die altijd en overal toegankelijk is. Muziek heeft het vermogen door de identiteit van een persoon heen te sijpelen en tegelijk is het een middel waarmee de identiteit zich kan uiten. Muziek is het instrument dat bemiddelt tussen emotie en lichamelijke beweging. Muziek heeft een directe invloed op de emoties zonder tussenkomst van de analytische denkfilters.
2. Beweging. Bewegen in Biodanza is de herontdekking van de eigen expressie en van meer authentieke, zinvolle gebaren rijk aan betekenis. Dans is een beweging vol betekenis. Beweging kan ontstaan vanuit de muziek en vanuit de emotie of het beleefde moment.
3. Emoties. Bij de beoefening van Biodanza vindt intense stimulering plaats van alle emoties die spontaan toestanden van plezier en gezondheid scheppen: blijdschap, vreugde, moed, tederheid, passie, en vertrouwen in zichzelf.
4. De Vivencia. Dit is de algehele ervaring dat men leeft tijdens het beoefenen van elke afzonderlijke oefening. Het is het huidige moment - het hier en nu - dat met grote intensiteit wordt beleefd, waarbij tegelijkertijd lichamelijke, instinctieve en emotionele sensaties meespelen. Vivencia is ook de verbinding met de emotie. Het lichamelijk beleven van het huidige moment, de beweging, de muziek, de eigen emoties en gewaarwordingen.

Biodanza muziek

Vaak wordt me door leerlingen gevraagd naar de muziek van Biodanza. Biodanza gebruikt geen “eigen” muziek zoals de methode “de 5 ritmes” van Gabrielle Roth. Biodanza maakt gebruik van bestaande prachtige muziek.

De muziek van Biodanza had op mij een enorme aantrekkingskracht. Er wordt muziek in allerlei stijlen en uit allerlei landen en culturen gebruikt. Natuurlijk is de muziek op zichzelf heel mooi, maar het is de kunst precies de juiste muziek voor de juiste oefening bij elkaar te brengen.

Het selecteren van de muziek wordt gedaan door de International Biocentric Foundation (IBF). De IBF wordt vertegenwoordigd door een groep didactische docenten van het Rolando Toro Systeem, die instaan voor de consistentie van alle Biodanza scholen over de hele wereld en de kwaliteit van alle aspecten van de opleiding, inclusief alle theorie, methodologie, de officiële oefeningen en muziek van Biodanza. Belangrijk is het dat de muziek de kwaliteit heeft een Vivencia “het werkelijk beleefde moment” op te roepen.

Om Biodanza en de muziek te begrijpen moet je de definitie van het begrip Vivencia kennen. Dit vormt de basis van de methodologie in Biodanza. De Vivencia verbindt de subjectieve ervaring, die ieder mens heeft, met de wezenlijke kwaliteit van het doorleven van het hier en nu. Het doel daarvan is steeds de menselijke integratie en ontwikkeling.

Criteria

De IBF beluistert enorm veel muziek en heeft heel precieze criteria voor het kiezen en het koppelen van muziek aan Biodanza oefeningen. Er wordt gezocht naar organische muziek, met de juiste hoeveelheid ritme of melodie, met bepaalde aspecten van één of meer van de vier elementen: aarde (ritme), water (vloeibaarheid en melodie), vuur (impuls en energie), lucht (lichtheid en inspiratie). Ook wordt er heel precies geluisterd naar de teksten, ze moeten de oefening ondersteunen. Daarnaast is precies de juiste uitvoering en de uitvoerende artiest van belang. Alles dat helpt om in een les een Vivencia mogelijk te maken.

De muziek en de oefeningen van Biodanza zou je een beetje kunnen zien als het toverstokje van een liefdevolle tovenaar. Zonder kennis is het gewoon maar een houten stokje. Maar als je weet wat je ermee kunt doen, ontstaat de magie.

Binnen Biodanza bestaan honderden oefeningen en duizenden muziek stukken. Alleen de in het Rolando Toro systeem opgeleide docenten weten wat ze met de muziek en de bijbehorende oefeningen in een juiste opbouw, vanuit een lesthema in een Biodanzasessie teweeg kunnen brengen. Dat is een essentieel onderdeel van de methodologie van Biodanza die je leert in het derde en vierde jaar van de opleiding.

Vaak wordt er in een land juist gekozen voor minder bekende muziek. Dus in Nederland wordt bijna geen Nederlandse muziek gebruikt. Op de eigen en bekende muziek worden al snel bekende bewegingen gemaakt. Er gebeurt minder snel iets nieuws. Ook kun je in het denken komen, doordat je de tekst kunt verstaan. In het westen gebruikt men bijvoorbeeld veel Braziliaanse en Afrikaanse muziek, in Brazilië wordt juist meer westerse muziek gebruikt. Dit om nieuwe ervaringen en oorspronkelijke spontane bewegingen en ervaringen op te roepen. Ook is het belangrijk de cultuur van een land te kennen. Sommige muziek kan collectieve emoties oproepen die al dan niet gewenst zijn.

Artiesten

Van sommige artiesten en groepen zit er veel muziek in de muziekset van Biodanza, van andere maar heel weinig. Is muziek jouw ingang naar Biodanza dan kun je eens op zoek gaan naar muziek van één van de volgende artiesten. In ieder geval heerlijk om te beluisteren en te leren kennen. Wil je zoals ik dat wilde… alles weten en leren toveren, dan zit er maar één ding op… de opleiding gaan volgen.

Braziliaanse muziek van bijvoorbeeld:

Maria Creuza

Caetano Veloso

Antonio Carlos Jobim

Maria Bethania

Gal Costa

Milton Nascimento

Gilberto Gil

Marcia Faracao 

Djavan

Joao Gilberto

Emilio Santiago

Stan Getz

Clara Nunes

Fafa de Belem

Nana Caymmi

Gato Barbieri

Simone

Percussie bijvoorbeeld:

Veel Batucada (percussie) muziek

Tropische dansen zoals een Forro

Afrikaanse percussie (bv Habib Koite)

Samba

Barbatuque (ritme gemaakt op het lichaam)

Klassieke muziek van bijvoorbeeld:

Satie

Strauss

Chopin

Bach

Schubert

Debussy

Brahms

Dvorak

Liszt

Vivaldi

Handel

Ravel

Grieg

Mozart

Andere artiesten en muziek soorten:

Jazz muziek en Dixieland

Benny Goodman

Louis Armstrong

Glenn Miller

The Beatles

Noa

Paul Winter

Enya

Vangelis

Astor Piazzola

Supertramp

Pink Floyd

Zamfir

George Harrison

Bobby Mc Ferrin

Kamakawiwo

Araken Peixoto

Carpenters

Nina Simone

Paul Williams

Helen Merrill

Diana Krall

Eva Cassidy

Sinead O´Connor

Mercedes Sosa

Bij het selecteren van muziek zijn de volgende aspecten belangrijk:

1. Wat is de emotionele inhoud van de muziek (vrolijk, droevig, erotisch, euforisch, donker, licht, nostalgisch, kalm, enzovoort.?
2. Bij welke lijn van Vivencia hoort de muziek (soms meer dan één)?
3. Is de muziek in staat Vivencia op te roepen (een werkelijk beleefd moment) en welke Vivencia roept het dan op?
4. Is de muziek organisch of niet-organisch, en roept het geïntegreerde of gedissocieerde bewegingen op?
5. Heeft de muziek een duidelijke consistente emotionele inhoud en is het geen emotionele flauwekul?
6. Is het thema vrolijk of droevig?
7. Is de muziek geschikt voor een oefening en de Vivencia die je teweeg wilt brengen. Het geheel van Muziek-Vivencia-beweging moet perfect passen.
8. Is de tekst van het nummer niet in tegenspraak met de Vivencia die je op wilt roepen (zelfs als je het niet verstaat).
9. Overgangen van het ene naar het andere muziekstuk mogen niet te heftig zijn. Waar past deze muziek tussen andere nummers?
10. Hoe past dit nummer net voor of na een ander nummer, zodat de rode draad van je lesthema niet verliest?

De muziek moet steeds de potentie hebben om:

• Te integreren (beweging en emotie)
• Het geheel in harmonie te brengen
• Intermenselijke communicatie te bevorderen
• De psychomotoriek en archetypes op te roepen
• Creativiteit te bevorderen
• De gevoeligheid voor het leven te ontwikkelen.

Alle Biodanza muziek heeft een emotionele betekenis en roept Vivencia op.

Docenten gebruiken muziek die werkt, niet muziek die ze zelf op dit moment leuk of mooi vinden of muziek die “hip” is. De effectiviteit van een Biodanza oefening is gelegen in de diepe integratie van de muziek, de beweging en de Vivencia. En die integratie maakt de uitnodiging om meer tot leven te komen meestal onweerstaanbaar.

Naarmate deelnemers langer Biodanza beoefenen, kunnen ze de oefeningen en de muziek intenser beleven, omdat hun vermogen om in Vivencia te zijn toeneemt, ze gemakkelijker bij hun gevoel kunnen komen en hun weerstand (angst) afneemt.

When I dance I am really meditating rather than performing for an audience. I am completely absorbed by the music and the steps I choose to respond to the music. - Agnes de Mille